Obrona w postępowaniu wykroczeniowym

Adwokaci Piotr Majewski i adwokat Sebastian Głogowski z Łodzi reprezentują obwinionych w postępowaniu wykroczeniowym.  

W postępowaniu wykroczeniowym jedną ze stron jest obwiniony, czyli osoba, przeciwko której wniesiono wniosek o ukaranie w sprawie o wykroczenie. Wykroczenie to czyn społecznie szkodliwy zagrożony przez ustawę obowiązującą w czasie jego popełnienia karą aresztu od 5 do 30 dni, ograniczenia wolności, grzywny do 5000 zł albo nagany. Podobnie jak w postępowaniu karnym, wraz z wniesieniem tego wniosku aktualizuje się prawo obwinionego do obrony materialnej (przed zarzutem) oraz formalnej (do posiadania obrońcy).

Obrońcą w postępowaniu wykroczeniowym może być adwokat lub radca prawny z wyboru lub z urzędu. Obrońca w takim postępowaniu może być jeden.

Uprawnienia obwinionego w postępowaniu wykroczeniowym:

• Dostęp do akt sprawy; obwiniony ma prawo znać stan faktyczny swojej sprawy, zgromadzony materiał dowodowy;
• Składanie wniosków dowodowych w sprawie, w tym obwiniony może sprowadzać świadków na rozprawę lub dostarczać inne dowody na swoją obronę;
• Możliwość zadawania pytań świadkom;
• Możliwość zgłaszania wniosków do protokołu;
• Składanie wyjaśnień w formie ustnej lub pisemnej;
• Prawo do odmowy składania wyjaśnień lub odmowy udzielenia odpowiedzi na dane pytania;
• Prawo zaskarżenia wyroku sądu I instancji (apelacja);
• Prawo zaskarżania niekorzystnych dla obwinionego postanowień;
• Prawo do zabiegania, by uprawniony podmiot wniósł w sprawie kasację.

W postępowaniu wykroczeniowym obwiniony musi mieć obrońcę, jeżeli:

• Jest głuchy, niemy lub niewidomy;
• Zachodzi uzasadniona wątpliwość co do jego poczytalności.

Wówczas udział obrońcy jest obowiązkowy w rozprawie, a na posiedzeniu – jeżeli ustawa tak stanowi. Jeżeli obwiniony nie ma obrońcy z wyboru, ma prawo żądać wyznaczenia mu obrońcy z urzędu.

Dzięki nowelizacji z dnia 1 sierpnia 2015 roku podejrzany o popełnienie wykroczenia może korzystać z pomocy obrońcy już na etapie postępowania wyjaśniającego, czyli zanim sprawa o wykroczenie zostanie rozpoznana przez sąd.

Prawo do obrony przysługuje osobie, co do której istnieje uzasadniona podstawa do sporządzenia przeciwko niej wniosku o ukaranie, z chwilą przystąpienia do jej przesłuchania, po powiadomieniu jej o treści zarzutów albo z chwilą wezwania do złożenia pisemnych wyjaśnień. Ustawa przewiduje też uprzednie pouczenie tej osoby o przysługującym jej prawie – przed jej przesłuchaniem albo wraz z wezwaniem do złożenia pisemnych wyjaśnień.