Polowanie na zwierzynę łowną w porze nocnej

Sąd Okręgowy w Kaliszu IV Wydział Karny na skutek apelacji obrońcy wydał wyrok zmieniający i uniewinnił naszego klienta od zarzucanych mu czynów w pełni przychylając się do argumentacji adwokata Sebastiana Głogowskiego dotyczącej polowań w porze nocnej na łanię jelenia w trakcie trwania sezonu łowieckiego na ten gatunek zwierzyny łownej.

Klient Kancelarii został oskarżony o to, iż w nocy 27 listopada 2020 roku na terenie obwodu łowieckiego, dzierżawionego przez koło łowieckie, bezprawnie pozyskał tuszę łani jelenia szlachetnego dokonując odstrzału zwierzęcia w czasie ochronnym tj. w porze nocnej. Sąd Rejonowy w Kaliszu skazał klienta na garę grzywny, mylnie uznając, go za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu wyczerpującego dyspozycję art. 53 pkt 3 Prawa łowieckiego.

Sąd Rejonowy w Kaliszu w uzasadnieniu swojego wyroku wskazał, iż „nie ulega wątpliwości, że oskarżony w okresie ochronnym tj. w okresie nocy polował na jelenia szlachetnego, czym wypełnił znamiona czynu z art. 53 pkt 3 ustawy Prawo łowieckie. Polował umyślnie z chęci pozyskania zwierzęcia na cele prywatne (użytek własny), gdyż wcześniejsze poszukiwania dzika do odstrzału okazały się nieskuteczne.”

Adwokat Sebastian Głogowski z Kancelarii Głogowski & Majewski Adwokaci z siedzibą w Łodzi już na samym początku procesu wnosił o umorzenie postępowania na podstawie art. 17 § 2 k.p.k. zgodnie z którym nie wszczyna się postępowania, a wszczęte umarza, gdy: czyn nie zawiera znamion czynu zabronionego albo ustawa stanowi, że sprawca nie popełnia przestępstwa. Argumentacja, którą przedstawimy poniżej podnoszona była na dalszych etapach procesu. Mimo powyższego Sąd I instancji jej nie podzielił co było błędem, a skutkiem powyższego była zmiana wyroku na korzyść naszego klienta przez Sąd orzekający w drugiej instancji.

Jak podnosił mec. Sebastian Głogowski zgodnie z art. 53 pkt 3 Prawa Łowieckiego Kto poluje w czasie ochronnym - podlega karze pozbawienia wolności do lat 5. Za czas ochronny uważany jest okres poza tzw. sezonem łowieckim na dany gatunek i daną płeć zwierzyny łownej. Zgodnie z art. 44 ust 1 Prawa Łowieckiego Minister właściwy do spraw środowiska w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw rolnictwa i po zasięgnięciu opinii Państwowej Rady Ochrony Przyrody oraz Polskiego Związku Łowieckiego określi, w drodze rozporządzenia, dla terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub jego części, okresy polowań na zwierzęta łowne. Rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 16 marca 2005 r. w sprawie określenia okresów polowań na zwierzęta łowne uregulowano okresy polowań z podziałem na gatunki i płeć zwierzyny łownej. Zgodnie z § 1 ust. 1 ww. rozporządzenia Ustala się okresy polowań na następujące zwierzęta łowne:

1. jelenie szlachetne:
   1. byki - od dnia 21 sierpnia do końca lutego,
   2. 2 łanie - od dnia 1 września do dnia 15 stycznia,
   3. 3 cielęta - od dnia 1 września do końca lutego;

A zatem dokonując odstrzału łani jelenia w dniu 27 listopada 2020 roku z całą stanowczością należy stwierdzić, iż nasz klient nie uczynił tego w okresie ochronnym. Okres ochronny w na łanię jelenia trwał w 2020 roku od dnia 16 stycznia 2020 roku do dnia 31 sierpnia 2020 roku. Następny okres ochronny na łanie jelenia rozpoczął się dopiero w dniu 16 stycznia 2021 roku czyli po okresie polowań wskazanym w ww. rozporządzeniu. Dokonanie odstrzału łani jelenia w dacie 27 listopada 2020 roku nie stanowi polowania w czasie ochronnym w myśl art. 53 ust 3 Prawa łowieckiego.

Podobne zapatrywanie znajdujemy w doktrynie. Zachowanie sprawcy komentowanego występku polega na polowaniu w czasie ochronnym. Czas ochronny jest to czas, kiedy pozyskiwanie zwierząt określonego gatunku jest zabronione. Okresy ochronne dla poszczególnych gatunków zwierząt łownych zostały ściśle określone w rozporządzeniu Ministra Środowiska z 16.03.2005 r. w sprawie określenia okresów polowań na zwierzęta łowne. Polowanie poza wyżej wskazanymi okresami stanowi polowanie w czasie ochronnym i będzie podlegało karze na mocy art. 53 pkt 3 pr. łow. (Nazar Katarzyna, Komentarz do niektórych przepisów ustawy - Prawo łowieckie, [w:] Pozakodeksowe przestępstwa przeciwko zasobom przyrody i środowisku. Komentarz). Analogiczne zapatrywanie znajdujemy także w Komentarzu do Prawa Łowieckiego pod redakcją Adama Pązika i Marcina Słomskiego (należy zwrócić jedynie uwagę, iż był to komentarz sprzed nowelizacji Prawa Łowieckiego oraz rozporządzenia Ministra Środowiska w sprawie okresów polowań). Regulacja art. 53 pkt 4 ustawy obejmuje swym zakresem jedną z najważniejszych kwestii etycznych dla myśliwego – polowanie w czasie ochronnym. Tak zwany kalendarz polowań obowiązuje od 26 maja 2001 r. i wydany został na podstawie rozporządzenia w sprawie ustalenia listy gatunków zwierząt łownych. Paragraf 2 r.l.g.z.ł. wprowadza następujące okresy polowań na zwierzynę łowną:

1. na jelenie szlachetne:
   1. byki – od 21 sierpnia do końca lutego,
   2. łanie – od 1 października do dnia 15 stycznia,

Pomimo zaprezentowania w toku procesu powyższego stanowiska Sąd Rejonowy w Kaliszu uznał klienta za winnego zarzucanych mu czynów. Dopiero na skutek apelacji obrońcy sprawie ponownie przyjrzał się Sąd Okręgowy w Kaliszu jako Sąd drugiej instancji, który zmienił wyrok Sądu Rejonowego w Kaliszu w ten sposób, że uniewinnił naszego klienta od zarzucanych mu czynów.

W uzasadnieniu wyroku Sądu Okręgowego w Kaliszu (sygn. akt IV Ka 155/24) czytamy, iż „Zgodnie bowiem z art. 53 pkt 3 ustawy z dnia 13 października 1995 r. prawo łowieckie karze pozbawienia wolności do lat 5 podlega ten, kto poluje w czasie ochronnym. Regulacja ta obejmuje swym zakresem jedną z najważniejszych kwestii etycznych dla myśliwego a mianowicie polowanie w czasie ochronnym. Podstawą ustalenia i punktem wyjścia przy ustalaniu, czy doszło do wypełnienia znamion tego czynu jest więc ustalenie nie tyle faktu samego polowania, co przecież nie jest ogólnie zabronione, a ustalenie okresu ochronnego, gdyż tylko w tym czasie polowanie jest czynem karalnym. Zdekodowanie znamion wymaga więc ustalenia czasu ochronnego. Okres ten został ustalony przez ustawodawcę w sposób niejako negatywny. Czasem ochronnym jest bowiem okres, który pozostaje poza ramami okresów polowań. Wszystkie dni pozostałe poza ramami okresu polowań są czasem ochronnym” Dalej czytamy, iż „Tak zwany kalendarz polowań reguluje rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 16 marca 2005 r. w sprawie określenia okresów polowań na zwierzęta łowne (Dz. U. z 2023 r., poz 99) wydane na podstawie art. 44 ust 1 ustawy Prawo łowieckie. Listę zwierząt łownych wskazuje natomiast rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 15 marca 2005 r. w sprawie ustalenia listy gatunków zwierząt łownych (Dz. U. z 2023 r., poz. 2454), gdzie jeleń szlachetny ujęty został w § 1 pkt 1b. Zwierzę będące więc przedmiotem niniejszego postępowania zalicza się do zwierząt łownych. Jednocześnie wskazane wyżej rozporządzenie Ministra Środowiska w sprawie określenia okresów polowań na zwierzęta łowne ustala okresy polowań na zwierzę łowne jakim jest łania jelenia szlachetnego od 1 września do 15 stycznia (§ 1 pkt. 1 ppkt 1b przywołanego rozporządzenia). Nie ma przy tym najmniejszych wątpliwości, iż do zdarzenia doszło 27 listopada 2020 r. Dzień 27 listopada, skoro przypada w okresie polowań, jak wskazano wyżej, nie może jednocześnie przypadać w czasie ochronnym. I nie ma tu nic do rzeczy, czy do polowania doszło w ciągu dnia, czy też w porze nocnej. Cytowane wyżej wielokrotnie rozporządzenie nie dokonuje bowiem takiego podziału dobowego. Odnosi się ono w swojej regulacji do dni, jako dat w roku kalendarzowym, a nie pory dnia. Kwestię ewentualnego polowania w porze nocnej (w okresie polowań) regulować może regulamin polowań, który nie stanowi podstawy do pociągnięcia do odpowiedzialności karnej (może być może jedynie co najwyżej o odpowiedzialności dyscyplinarnej myśliwego). Skoro 27 listopada jest dniem kalendarzowym przypadającym w okresie polowań, to zupełnie niezrozumiałe jest stawianie oskarżonemu zarzutu i finalnie przypisanie czynu zabronionego, że tego właśnie dnia polował.

Powyższa argumentacja jest w pełni zgodna ze stanowiskiem prezentowanym przez obronę od początku procesu w tej sprawie. Przypomnienia jedynie wymaga, iż kwestia polowania na zwierzynę płową w trakcie sezonu lecz w porze nocnej przemawia za odpowiedzialnością dyscyplinarną w myśl art. 35b Prawa łowieckiego i stanowi przewinienie łowieckie za które grożą kara zasadnicze w postaci:

1. nagany;
2. zawieszenia w prawach członka Polskiego Związku Łowieckiego na okres od 6 miesięcy do 3 lat;
3. wykluczenia z Polskiego Związku Łowieckiego.

Adwokat Sebastian Głogowski specjalizuje się w prawie łowieckim. Jeśli szukasz prawnika od prawa łowieckiego, skontaktuj się z naszą Kancelarią w Łodzi.